W sercu miasta, obok Zamku Żupnego i kościoła św. Klemensa znajduje się historyczna wieża szybowa (nadszybie) kopalni soli Szyb Regis którym wyszliśmy po zwiedzania podziemnego muzeum Pochodzi z XIV wieku – został wybudowany na polecenie króla Kazimierza Wielkiego.
Był jednym z najważniejszych szybów kopalni i najstarszym, który przetrwał po dziś dzień .W przeszłości nad szybem znajdowała się drewniana budowla – tzw. kleta – osłaniająca otwór szybowy i kierat
Św. Klemens, jako patron górników i osób pracujących ciężko w kamieniołomach, jest szczególnie czczony w kontekście związku Wieliczki z górniczym dziedzictwem .Kościół jest przykładem integrowania duchowego dziedzictwa z lokalną historią górniczą – stanowi duchowy fundament miasta „zbudowanego na soli .Z zewnątrz można podziwiać jego klasyczną architekturę, barokowo klasycystyczną fasadę i strzelistą wieżę dzwonniczą.
Najstarszą zachowaną częścią wnętrza jest kaplica Morsztynów z 1693.Krypta pod kaplicą Morsztynów to miejsce ze skarbem parafialnym – otwarta dla turystów po remoncie, zawiera cenne eksponaty liturgiczne .W skarbcu i bibliotece przechowuje się wiele zabytków od XV do XIX wieku, w tym słynną monstrancję z 1490 roku, późnogotycką grupę rzeźb, kielich XVI‑wieczny, krzyż relikwiarzowy „Tragarski” (ok. 1500) i inny wyjątkowy złotniczy materiał
Jakby "Przyklejony" do kościoła Zamek Żupny powstał pod koniec XIII wieku jako centrum administracyjne Żup Krakowskich — potężnego przedsiębiorstwa solnego, które dostarczało nawet około 1/3 dochodów państwa za panowania Kazimierza Wielkiego .Kompleks był funkcjonalny: z wieży wzywano górników do pracy, w magazynach wydawano narzędzia i łój do lamp, wypłacano wynagrodzenie, serwowano posiłki w tzw. kuchni żupnej (pierwszym w Polsce zakładzie żywienia zbiorowego), znajdował się tu także sąd, więzienie, kaplica oraz urzędowe mieszkania
Obecnie zamek pełni funkcję siedziby Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Znajdują się tu ekspozycje stałe i czasowe, a także działalność edukacyjna i kulturalna: warsztaty, koncerty.
W zamku eksponowana jest jedyna taka w świecie kolekcja solniczek — ponad 1000 obiektów wykonanych m.in. ze złota, srebra, porcelany i masy perłowej, sięgająca stylami od gotyku po art déco. Najstarsze solniczki pochodzą z ok. 1500 roku, w tym także wyjątkowe złota solniczka związana z rodziną królewską
cdn........
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz